Galerie Nathalie Obadia is bijzonder trots om u de eerste tentoonstelling van de Italiaanse kunstenaar Gaetano Pesce in België voor te stellen. Gaetano Pesce werd geboren in 1939 in La Spezia. Hij is niet alleen een beroemd architect- designer, maar ook een geïnspireerd beeldend kunstenaar. Op het internationale artistieke toneel onderscheidt zijn veelvormige oeuvre zich sinds begin jaren zestig door zijn politieke engagement, zijn experimentele karakter en zijn authentieke vrijheid qua stijl.

Op zijn eerste solopresentatie in Brussel toont Gaetano Pesce een selectie recente werken (2014-2019) in combinatie met oudere werken (1996-2007). De tentoonstelling omspant dus ruim twintig jaar uit zijn artistieke carrière. Alle werken zijn gemaakt met polychrome hars, een van zijn favoriete materialen sinds hij er begin jaren tachtig voor het eerst mee experimenteerde.

Toen Gaetano Pesce in 1965 zijn studies architectuur beëindigde aan de faculteit in Venetië, maakte de internationale stijl van Le Corbusier en Mies van der Rohe nog grotendeels de orde van de dag uit. Gaetano Pesce zelf voelde weinig voor deze geometrische en koude visie op architectuur - een visie die door het functionalistische onderzoek van het Bauhaus ook tot de toegepaste kunsten was doorgedrongen. Hij deed dan ook alles om er afstand van te nemen. Al heel vroeg koos hij voor een tegenovergestelde figuratieve, poëtische en kleurrijke benadering. Zijn stijl leek wel een provocatie in een tijdperk dat zwoer bij abstractie, minimalisme en zwart-wit.

Gaetano Pesce ging zijn eigen weg. Hij creëerde zijn eigen unieke stijl en legde zo de basis voor zijn succes. Bekendheid verwierf hij met de fauteuil Up5 die hij ontwierp in 1969, een jaar na de omwentelingen van mei 1968. Deze fauteuil was het belangrijkste model uit zijn reeks ‘Up Chairs’ waarin hij speelde met antropomorfe vormen - vormen die hij ook daarna nog lang zou gebruiken. ‘Met dit ontwerp heb ik mijn visie op de vrouw kunnen uitdrukken. Zij is nog altijd sedentair en blijft zo ongewild een gevangene van zichzelf. De vorm van deze fauteuil - hij roept de weelderige vormen van een vrouw op met een kanonskogel aan de voet - liet me toe te verwijzen naar het traditionele beeld van een gevangene.’ Up5 kenmerkt zich door sensuele en barokke rondingen en speelse vormen met felgekleurde en vrolijke stoffen.

Zo keert het zitmeubel zich op een humoristische en ironische manier af van het bij uitstek politieke en kritische thema dat aan de basis ligt van zijn ontwerp. Deze iconische fauteuil, die dit jaar zijn vijftigste verjaardag viert, belichaamt de schalkse dubbelzinnigheid die als een rode draad loopt door het oeuvre van Gaetano Pesce.

De aanhoudende belangstelling voor nieuwe technologieën en talrijke experimenten met materialen leidden vanaf 1983 tot werken die volledig opgebouwd waren uit gekleurd en doorschijnend hars. Na de Pratt chairs (1983) en de meubelcollectie Nobody’s Perfect (2001) ontwierp hij enkele bijzonder poëtische stukken zoals de Lagoon Table (2012), die te zien is in de Galerie Nathalie Obadia. De Lagoon table is geen atol van koralen, zoals de titel suggereert, maar een ode aan het water op de zandbanken in de lagune van Venetië. In miniatuur zijn hier de beroemde ‘Ducs d’Albe’ (‘hertogen van Alva’) te herkennen, de robuuste houten palen die als bakens dienen voor het Venetiaanse scheepvaartverkeer.

Op de tentoonstelling zijn ook drie monumentale kasten te zien. Zij zijn geïnspireerd door een verblijf in Italië in 2006. ‘Zoals altijd, heb ik tijdens mijn reis nagedacht over hoe design zich niet mag beperken tot een praktische uitdrukking van vorm of decoratie, maar de persoonlijke standpunten van de kunstenaar moet vertolken - en in dit geval: de omgang met het erfgoed dat de kunstgeschiedenis ons heeft nagelaten.’1 De kunstgeschiedenis, zoals Gaetano Pesce ernaar heeft teruggegrepen, gaf aanleiding tot drie spectaculaire werken: het Mantegna Cabinet (2006) met schappen in de vorm van de naam van de beroemdste renaissancekunstenaar uit Padua; het Palladio Cabinet (2007), een ‘portret van planken’ geïnspireerd door de gelaatstrekken van de bouwer van de meest luxueuze Venetiaanse villa’s uit de zestiende eeuw; en ten slotte, het Horse Cabinet (2007), dat het achterste van een paard omvormt tot een kast met verschillende draaideuren. Deze kast vervat ook een detail van de Kruisiging die Altichiero da Zevio rond 1375 geschilderd heeft in het oratorium San Giorgio in Padua. Wat Horse Cabinet betreft, geeft Gaetano Pesce aan zich ook te hebben geïnspireerd op de kast als ‘tijdloos meubel’ dat ‘de vrije keuze laat in termen van inhoud, technieken en materialen.’ 2

Afgezien van de ‘Skins’, indrukwekkende en afzonderlijk geconcipieerde schilderijen in doorzichtige hars, kunnen alle tentoongestelde stukken - de tafel, kasten en de organische geïnspireerde vazen - teruggebracht worden tot vijf kleurenversies. Toch is elk stuk uniek. Dat heeft alles te maken met de ambachtelijke manier van productie. Op basis van de originele tekening van Gaetano Pesce is een houten prototype vervaardigd waar er vervolgens een rubberen mal is van gemaakt. Van zodra de hars kleurt - altijd op een andere manier - wordt het in de mal gegoten en eenvoudig geëffend met een spatel. Bij dit fabricageproces wordt geen gebruik gemaakt van mechanische bewegingen en al evenmin is er sprake van herhaling. Elk stuk dankt zijn esthetiek resoluut aan de onvolkomenheden van de materie en vorm. Toeval en onzekerheid worden zo een essentieel onderdeel van het artistieke proces.

Deze ‘ongedwongenheid’ op vormelijk en stilistisch vlak leidt tot een creatief universum met een ongewone vrijheid en fantasie. Na meer dan veertig jaar kunstenaarschap en sinds lang ook afstand genomen te hebben van stijlconventies, vervolgt Gaetano Pesce zijn unieke en geëngageerde weg. Hij kiest voor ‘een systematische aanval op monolitische culturen en de standaardisering, in naam van de bevrijding van de verschillen.’3 Dat hij dat met humor en poëzie doet, bewijzen zijn werken op de tentoonstelling van Galerie Nathalie Obadia in Brussel.